Ngừng tuần hoàn đột ngột và các cách phòng tránh

Ngừng tuần hoàn đột ngột là tình trạng gián đoạn hoạt động bơm của quả tim do loạn dẫn truyền điện trong tim làm ngừng trệ dòng máu chảy tới các cơ quan, dẫn đến nạn nhân đột ngột mất ý thức, ngừng thở, không có dấu hiệu mạch đập.

Ngừng tuần hoàn đột ngột có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, ngay cả ở những người chưa bao giờ phát hiện ra bệnh tim mạch trước đây mà không có bất kì triệu chứng nào báo trước:

Khi ngừng tuần hoàn, thiếu máu mang oxy tới cơ quan có thể gây ra tử vong hoặc tổn thương não vĩnh viễn trong vài phút. Tuy nhiên nếu tích cực cấp cứu kịp thời và đúng cách, thì vẫn có thể có cơ hội cứu sống nạn nhân và bảo tồn được các chức năng thần kinh

1.Biểu hiện của ngừng tuần hoàn đột ngột

Các dấu hiệu ngừng tuần hoàn xuất hiện nhanh chóng với 3 dấu hiệu: đột ngột mất ý thức, ngừng thở hoặc thở ngáp, không có dấu hiệu mạch đập (mất mạch cảnh ở cổ và mạch bẹn).

Đôi khi có thể có các dấu hiệu khác xảy ra trước khi ngừng tuần hoàn đột ngột, bao gồm:

Tức ngực
Khó thở
Mệt thỉu
Hồi hộp, đánh trống ngực

Nhưng ngừng tuần hoàn đột ngột có thể xảy ra mà không có bất kỳ dấu hiệu báo trước nào.

2. Nguyên nhân ngừng tuần hoàn đột ngột

Ngừng tuần hoàn đột ngột có thể xảy ra ở những người không biết đến có nguy cơ. Tuy nhiên, rối loạn nhịp tim đe dọa tính mạng thường xảy ra ở một người mắc bệnh tim có sẵn, nhưng chưa được chẩn đoán.

Bệnh động mạch vành là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ngừng tuần hoàn đột ngột. Khi đó các động mạch bị tắc nghẽn do sự lắng đọng của cholesterol và các chất khác, làm giảm lưu lượng máu đến tim. Cơ tim bị thiếu máu dẫn đến hoại tử; hoặc gây rối loạn dẫn truyền điện trong tim và cuối cùng là ngừng tim. Nạn nhân có thể có dấu hiệu đau tức dữ dội vùng ngực trái, lan lên cổ lên vai trước đó
Các bệnh lý tim cấu trúc như suy tim, bệnh cơ tim giãn, bệnh lý van tim…
Vấn đề về dẫn truyền điện ở trong tim như hội chứng Brugada và hội chứng QT dài.
Ngoài ra ngừng tuần hoàn đột ngột có thể xảy ra ở các bệnh lý khác như cơn hen phế quản cấp, đợt cấp của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, tai biến mạch máu não… Các tai nạn như điện giật, đuối nước hoặc đa chấn thương nặng.

3. Làm thế nào để phát hiện và xử trí với một người nào đó bị ngừng tuần hoàn đột ngột?

Lưu ý: Thời gian vô cùng quan trọng để bạn cứu sống một nạn nhân bị ngừng tuần hoàn đột ngột!

Một người nào đó đang bị ngừng tuần hoàn khi có hai dấu hiệu sau:

Mất ý thức đột ngột: Nạn nhân không có phản ứng khi được gọi to và lay mạnh vào vai.
Không thở bình thường: Nạn nhân không thở hoặc thở ngáp.
Không cần thiết phải bắt mạch của nạn nhân nếu bạn là người chưa được đào tạo.

Ngay lập tức, bạn phải làm gì?

Thực hiện nhanh chóng theo từng bước sau đây:

Gọi to để tìm sự giúp đỡ của người khác. Hãy gọi to rằng có người bị ngừng tim và yêu cầu người bên cạnh gọi điện ngay cho đơn vị cấp cứu ngoại viện 115
Gọi điện ngay cho đơn vị cấp cứu ngoại viện 115 nếu bạn chỉ có một mình. Hãy gọi ngay số 115 và nhanh chóng thông báo rằng có nạn nhân đang nghi ngờ bị ngừng tuần hoàn đột ngột, tại địa chỉ này…(nói rõ để tạo thuận lợi cho xe 115 tìm đến), cần có sự hỗ trợ ngay lập tức.
Tiến hành ép tim ngoài lồng ngực ngay lập tức với nguyên tắc ép nhanh, ép mạnh và hạn chế gián đoạn trong quá trình ép tim:

Đặt nạn nhân nằm ngửa trên nền cứng; đặt hai tay của mình vào giữa ngực nạn nhân, ở vị trí một phần ba dưới xương ức; nhanh chóng ép vào ngực với tốc độ 100 đến 120 lần mỗi phút, độ sâu mỗi lần ép tim khoảng 5 cm và để cho lồng ngực của nạn nhân này lên hết sau mỗi lần ép tim.

Ép tim liên tục, hạn chế gián đoạn cho đến khi thấy nạn nhân có dấu hiệu bắt đầu thở hoặc khi nhân viên y tế 115 đến.

Nếu có nhiều người giúp đỡ thì thay phiên nhau ép tim cho nạn nhân mỗi 2 phút.

Sử dụng máy khử rung tim tư động (AED) nếu có sẵn: ở một số nơi công cộng như sân bay, nhà ga, bệnh viện, có thể có trang bị sẵn máy khử rung tim tự động. Hãy nhanh chóng bật máy lên và làm theo hướng dẫn bằng giọng nói. Tiếp tục ép tim trong khi máy khử rung tim đang sạc. Thực hiện sốc điện nếu được thiết bị khuyên dùng và sau đó ngay lập tức tiếp tục ép tim trong vòng hai phút. Lặp lại chu trình này cho đến khi nhân viên y tế đến hoặc nạn nhân bắt đầu thở.

4. Làm thế nào để phòng tránh tình trạng ngừng tuần hoàn đột ngột:

Nhận biết một số yếu tố nguy cơ bị ngừng tuần hoàn đột ngột

Bởi vì ngừng tuần hoàn đột ngột thường liên quan đến bệnh động mạch vành, các yếu nguy cơ mắc bệnh mạch vành cũng có thể khiến bạn có nguy cơ bị ngừng tuần hoàn đột ngột. Bao gồm các: